Bekçi Nasıl Olunur?
Günümüzde polislerin en büyük yardımcısı ve destekçisi konumunda olan bekçilik oldukça çok merak ediliyor. Bekçi, geceleri bir veya daha fazla alanın güvenliğini sağlamaktan sorumlu olan kişidir ve Emniyet Müdürlükleri bünyesinde görev yapar.
Şehirlerin güvenliği, sokak aralarının kontrolü için yaya olarak görev yapan bekçiler, polis ekiplerinin ve jandarma ekiplerinin en büyük yardımcılarıdır.
Genel kolluk kuvvetlerinin müdahale olasılığının bulunmadığı acil ve zorlayıcı durumlarda denetimi devralan bekçilerin sorumluluk alanları şunlardır;
- Uyuşturucu tacirlerinin tespiti ve yakalanmasını sağlamak
- Yasa dışı kumar ve bahis oyunlarını, oyun alanlarını tespit etmek ve oynayanları yakalamak
- Kamu düzenini, halkın huzurunu ve çevreyi bozan kişileri tespit ederek, polislerle de iş birliği yaparak düzenin korunmasını sağlamak
Üstlendiği görevlerle emniyet teşkilatının önemli bir kolu olan bekçilerin çalışma alanları, özlük hakları ve yasal dayanakları da çerçeve altına alınmıştır. Bu noktada kimlerin bekçilik yapabilecekleri de merak konusudur.
Bekçi Olmak İçin Neler Gerekiyor?
Türkiye’de 31 yaşını doldurmamış olanlar arasından bekçi alımları yapılmaktadır. Bekçi olabilmek için tıpkı polislerde olduğu gibi temiz bir sicil aranır. Yani affedilse ya da cezasını çekse bile kişi, bekçi olabilmesi için, zimmete para geçirme, hırsızlık, yolsuzluk ve rüşvet gibi yüz kızartıcı suçlardan ceza almamış olmalıdır. Bunların haricinde herhangi bir alkol ya da uyuşturucuya karşı bağımlılığı olmamak ya da bağımlılıkla ilgili tedavi görmemek de aranan şartlar arasındadır.
2022 yılında uygulanan yönetmeliklere göre bekli olabilme şansına sahip olan kişilerin özellikleri şunlardır;
- Türkiye Cumhuriyeti vatandaş olmak ve en az 1,67 boyunda olmak.
- En az lise mezunu olması gereken bekçi adaylarının bekçilik için başvuru yaptığı ilçede en az 1 yıl yaşıyor olması şartı da aranır.
- Hırsızlık, terör, dolandırıcılık gibi suçlardan herhangi bir ceza almamış olmak
- Alkol ve uyuşturucu bağımlılığı ile ilgili tedavi görmemiş olmak
- Kamu haklarından mahrum durumunda olmamak
- Bekçilerin tıpkı memurlar gibi herhangi bir siyasi partinin üyesi olmaması da şartlardan biridir
- Silah taşımak için herhangi bir engel durumunun bulunmaması
Söz konusu şartları taşıyanlar bekçilik görevi için ilgili birimlere başvuru yapabilmektedirler. Bekçilerin her alanda güvenilir ve sağlam bir karakterde olmaları tercih edilir.
Sınavlardan başarı ile geçip eğitimlerini de bitiren bekçi adayları çarşı ve mahalle bekçisi olarak istihdam edilirler. Devlet Memurluğu Kanununun gerekleri doğrultusunda belirlenen eğitim, yaş, sağlık ve fiziksel uygunluk gibi özel şartları sağlayan bekçiler ilk etapta aday bekçi olarak atanırlar. Çarşı ve mahalle bekçileri olarak atanan bekçilerin söz konusu olan bu adaylık süresi en az 1 yıl ve en fazla 2 yıl olarak uygulanır.
Bekçi Olmak İçin Hangi Sınava Girilir?
Devlet memurları için yapılan KPSS yerine bekçi alımları için, bekçilere özel bir sınav yapılmaktadır. Bekçi olarak göreve başlamak isteyenlerin, toplumun sağlığı ve kamu düzeninin korunması adına her türlü güvenlik biriminde çalışacaklarını bilmeleri ve kabul etmeleri de gerekmektedir. Çalışma saatleri ve vardiya usulleri açısından zorlu bir süreç olan bekçilik alımları için hem yazılı sınav hem de mülakatlar yapılmaktadır.
Bekçilik görevine talip olan en az lise mezunu ve 31 yaşını doldurmamış olan Türk Vatandaşlarının bekçiler için açılacak olan sınava başvurmaları gerekiyor. Söz konusu sınav yazılı olarak yapılıyor ve 81 ilde eşzamanlı olarak başlatılıyor. 2022 yılında da yapılması öngörülen bekçilik yazılı sınavları ile ilgili başvurular ve diğer ayrıntılar Polis Akademisi internet sitesi üzerinden duyuruluyor. Bu yıl 75 lira olarak belirlenen bekçilik yazılı sınav ücretini de ödeyen ve sağlıklı şekilde başvuru yapan adaylar sınavlara girme hakkı elde ediyorlar.
Yapılacak olan bekçilik yazılı sınavından bekçi adayının, 100 üzerinden en az 50 puan alması gerekiyor. Yani buna göre sınavda sorulacak olan soruların en az yarısını doğru olarak cevaplandırması beklenen bekçi adaylarının daha sonra da fiziki olarak formda olduğuna dair spor testini ve mülakatı da başarıyla geçmesi gerekiyor.
Buna göre bekçi olmak isteyenlere uygulana sınav türleri şunlardır;
- En az 50 puan alınması gereken yazılı sınav
- Fiziki yeterlilik için spor testi
- Her ikisini geçen adaya uygulanacak olan mülakat
Söz konusu yazılı sınavda alınan sonuç genel başarının yüzde 25’ini oluşturmaktadır. Bekçi adaylarının bu her üç aşamayı da başarılı şekilde geçmesi beklenir.
Bekçi adaylarına yapılacak olan yazılı sınavda 100 soru sorulacak ve adayın en az 50 puan alması istenecektir. Bekçi adayları için uygulanan yazılı sınav içerikleri şöyledir;
- Orta seviyede Türkçe bilgisi 20 sorudan oluşur
- İlkokul seviyesinde sosyal bilgiler soruları 15 sorudan oluşur
- İlkokul seviyesinde hayat bilgisi sınavı 15 sorudan oluşur
- Temel seviyede matematik sınavı 15 sorudan oluşur
- Ortaöğretim seviyesinde genel kültür soruları 20 sorudan oluşur
Söz konusu sınav sonuçları hesaplanırken yanlış verilen cevapların doğru sayısından düşürülmediğini de bilmekte fayda vardır.
Bekçilik Eğitimi Kaç Ay?
Yukarda belirtilen yazılı ve sözlü sınavları başarıyla geçerek bekçilik kadrosuna alınmayı hak eden adayların daha sonraki başaracağı aşama ise bekçilik eğitimi olmalıdır. Polis Akademisi tarafından koordine edilen mahalle bekçilerinin yetiştirilmesine yönelik eğitimleri de adayın başarı ile geçmesi ve bekçi olabilir vasfını kazanmasına ihtiyaç vardır.
Polis Akademisi tarafından yapılan bekçilik eğitimlerinde ise bekçilik görevi ile ilgili teorik ve pratik bilgiler verilir. Bu eğitimlerde bekçinin, şüphelendiği vatandaşları nasıl durduracağı, kimlik kontrolünü nasıl yapacağı, üst aramasını nasıl yerine getireceği gibi konularda eğitimler verilir.
Bunların haricinde bekçilerin özlük hakları, görevleri, sorumlulukları da mutlaka eğitimlerde verilir. Söz konusu bekçilik eğitimler 21 saat süre ile devam ediliyor ve bu eğitimler yaklaşık her 3 ayda bir yenileniyor. Tüm bu bilgilere göre yazılı sınavı, spor testini ve mülakatı geçen adayların 21 saat süren bekçilik eğitimlerine de katılması bir zorunluluktur.
Bu eğitimi de başarıyla tamamlayan bekçi adayları artık mahalle ve gece bekçisi olarak başvuru yaptıkları il ve ilçelerde törenle görevlerine başlatılırlar. Görev sürecinde tıpkı bir polis memuru gibi hareket eden ve polis telsizi de kullanarak Emniyet Müdürlüğü ile paralel çalışan mahalle ve çarşı bekçileri yaya devriye olarak görev yaparlar.
Bekçilik Kpss Puanı
KPSS'ye giren lise mezunu gençler bekçi alımları ve bekçilik ilanları ile ilgili merak ettikleri konuları araştırırken KPSS’den kaç puan alınmalı diye soruyorlar. Aslında bekçilik alımları için önceki yıllarda uygulanan KPSS şartı 2022 yılında uygulanmayacak.
2022 yılı için bekçilik alımları, bekçilik sınav duyuları yapılırken adaylardan KPSS şartının aranmayacağı da duyuruldu. Bekçi olmak isteyen adaylardan 2022 yılı için KPSS şartı aranmayacak. Buna karşılık bekçi adaylarına özel olarak yapılacak olan 100 soruluk yazılı sınavdan bekçi adaylarının en az 50 puan almaları istenecek.
Emniyet Genel Müdürlüğü, genel sağlık durumu göz önüne alındığında, adayların en az 167 cm boyunda olmalarını, Sağlık Yönetmeliği hükümleri dışında herhangi bir nedenle karakoldan çıkarılmamış olmalarını ve alkol, uyuşturucu veya uyarıcı madde tedavisi görmemiş olmaları şartlarını arıyor. Daha önceki yıllarda bekçi alımları ile ilgili uygulanan yönetmeliklerde bekçi adaylarından KPSS şartı aranıyor ve adayların en az 70 puan almaları isteniyordu. Ancak 2022 yılı başında alınan kararlar ve değiştirilen hükümlere göre 2022 yılı bekçilik başvuruları için adayların KPSS’ye girmeleri şartı aranmıyor.